Przedimek (nazywany również rodzajnikiem)
--- służbowa część mowy, która określa kategorię określoności lub
nieokreśloności następującego za nim rzeczownika.
Język grecki posiada przedimki określone (οριστικό άρθρο) i
nieokreślone (αόριστο άρθρο).
Odmiana przedimka określonego
- Ονομαστική
- ο
- η
- το
- Γενική
- του
- της
- του
- Αιτιατική
- τον
- την
- το
- Ονομαστική
- οι
- οι
- τα
- Γενική
- των
- των
- των
- Αιτιατική
- τους
- τις
- τα
Rodzajnika określonego używamy:
- zwykle przed nazwami własnymi, nazwami narodów oraz nazwami
geograficznymi: ο Γιάννης Janis,
ο Έλληνας Grek, οι
Αθήναι Ateny
- zawsze po zaimku wskazującym, który występuje w roli określenia:
αυτό το βιβλίο ta kniga. Jeśli
rzeczownik jest określony przez zaimek wskazujący i przymiotnik,
przedymek stawiamy przed przymiotnikiem: αυτή η ωραία
γυναίκα ta piękna kobieta.
- po przymiotnikach zaimkowych όλος,
ολόκληρος, ολάκερος oraz po
zaimku względnym οποίος: όλοι οι
άνθρωποι wszyscy ludzie, τον οποίον
είδα ten, którego widziałem.
- przed rzeczownikami, określonymi przez enklityczny zaimek
dzierżawczy: το βιβλίο μου moja
książka, το δικό μου βιβλίο moja
(własna) książka.
- przed substantywizowaną częścią mowy: ο
ευτυχής szczęściarz
Zwykłym szykiem słów jest: przedimek - określenie - rzeczownik,
na przykład: το ψηλό δέντρο wysokie
drzewo. Niemniej jednak, określenie może występować również po
rzeczowniku. W takim przypadku przedimek występuje dwukrotnie:
το δέντρο το ψηλό.
W wypadku gdy przedimek określa kilka złączonych
kontekstem rzeczowników, często używa się wspólnego przedimka:
τα ξάρτια και πανιά liny i żagli.
Przedimka nie używamy:
- Przed orzecznikiem rzeczownikowym: είμαι γιατρός
jestem lekarzem.
- W tytułach, szyldach, obwieszczeniach i tp.
- W spisach: σε κείνα τα μέρη πού βουνά και κάμποι
είναι ντυμένοι λευκή στολή w tych krajach, gdzie
góry i równiny ubrane są w białą odzież.
- W niektórych zwrotach idiomatycznych: σηκώνει
κεφάλι podnosi głowę, έχει καλό
αυτί ma dobry słuch.
Żeby zapobiec powtórzeniu tego samego rzeczownika w jednym
zdaniu, używamy przedimka, zamiast podalszych występowań rzeczownika:
η κατοικία μας και η των γειτόνων μας
nasze mieszkanie i mieszkanie naszych sąsiadów.
Odmiana przedimka nieokreślonego
- Ονομαστική
- ένας
- μια
- ένα
- Γενική
- ενός
- μιας
- ενός
- Αιτιατική
- ένα(ν)
- μια
- ένα