Strona w budowie!
W języku nowogreckim rozróżniamy liczebniki główne i porząkowe oraz
przysłówki liczebnikowe.
Liczebniki rozdzałowe (odpowiadające na pytanie po ile?) tworzą
się omownie:
- ένας ένας
- по одному
- ανά δύο
- по два
- ανά τρία
- по три
Spośród liczebników głównych odmieniają się liczebniki
jeden, trzy,
cztery, tysiąc oraz wszystkie
setki.
Liczebniki porządkowe odmieniają się jak przymiotniki na
ος, η, ο.
- Wartość
- Liczebnik
- 0
- μηδέν
- 1
- ένας, μια, ένα
- 2
- δύο
- 3
- τρεις, τρεις, τρία
- 4
- τέσσερις, τέσσερις, τέσσερα
- 5
- πέντε
- 6
- έξι
- 7
- επτά/εφτά
- 8
- οκτώ/οχτώ
- 9
- εννέα/εννιά
- 10
- δέκα
- 11
- ένδεκα
- 12
- δώδεκα
- 13
- δεκατρία
- 14
- δεκατέσσερα
- 15
- δεκαπέντε
- 16
- δεκαέξι
- 17
- δεκαεπτά/δεκαεφτά
- 18
- δεκαοκτώ/δεκαοχτώ
- 19
- δεκαεννέα/δεκαεννιά
- 20
- είκοσι
- 21
- είκοσι ένα
- 22
- είκοσι δύο
- 23
- είκοσι τρία
- 30
- τριάντα
- 31
- τριάντα ένα
- 40
- σαράντα
- 50
- πενήντα
- 60
- εξήντα
- 70
- εβδομήντα
- 80
- ογδόντα
- 90
- ενενήντα
- 100
- εκατό
- 101
- εκατόν ένα
- 102
- εκατόν δύο
- 200
- διακόσιοι, -ες, -α
- 300
- τριακόσιοι, -ες, -α
- 400
- τετρακόσιοι, -ες, -α
- 500
- πεντακόσιοι, -ες, -α
- 600
- εξακόσιοι, -ες, -α
- 700
- επτακόσιοι, -ες, -α / εφτακόσιοι, -ες, -α
- 800
- οκτακόσιοι, -ες, -α / οχτακόσιοι, -ες, -α
- 900
- εννιακόσιοι, -ες, -α
- 1000
- χίλια
- 2000
- δύο χιλιάδες
- 3000
- τρεις χιλιάδες
- 4000
- τέσσερις χιλιάδες
- 1.000.000
- ένα εκατομμύριο
- 1.000.000.000
- ένα δισεκατομμύριο
- 1.000.000.000.000
- ένα τρισεκατομμύριο
- Ονομαστική
- ένας
- μία
- ένα
- Γενική
- ένα(ν)
- μία
- ένα
- Αιτιατική
- ενός
- μίας
- ενός
Liczebnik jeden w rodzaju żeńskim ma zwykle dwie
zgłoski, na odmianę od przedimka
nieokreślonego, który ma tylko jedną (μια).
Αγόρασα μόνο μία ζακέτα.
Kupiłem tylko jedną marynarkę. (liczebnik)
Μια φορά ήταν ένας βασιλιάς. Byl pewnego razu (dosłownie
"jakiegoś razu") był sobie król. (przedimek)
Odmiana liczebników τρεις i τέσσερις
- Ονομαστική
- τρεις
- τρεις
- τρία
- Γενική
- τρεις
- τρεις
- τρία
- Αιτιατική
- τριών
- τριών
- τριών
- Ονομαστική
- τέσσερις
- τέσσερις
- τέσσερα
- Γενική
- τέσσερις
- τέσσερις
- τέσσερα
- Αιτιατική
- τεσσάρων
- τεσσάρων
- τεσσάρων
- Ονομαστική
- χίλιοι
- χίλιες
- χίλια
- Γενική
- χίλιους
- χίλιες
- χίλια
- Αιτιατική
- χιλίων
- χιλίων
- χιλίων
Liczebnik χίλια ma w liczbie mnogiej formę χιλιάδες.
Pojęcie oba,obydwa tłumaczy się przez
οι δύο, τα δύο.
Katarewusa ma do tego słowo ἀμφότεροι,‐αι,‐α.
Składanie liczb, większych od tysiąca wymaga zachowanie reguł
uzgodnienia między poszczególnymi częściami, oznaczającymi
rzędy wielkości (tysiące). Każda taka część zgadza się w rodzaju i liczbie z
częścią następną, lub, jeśli chodzi o pierwszy tysiąc, z samim
rzeczownikiem którego się określa. Rodzaj i liczba całej konstrukcji
(tzn. liczebnika razem z rzeczownikiem) jest równy rodzajowi i liczbie
najwyższego rzędu wielkości.
Na przykład:
- 4 krzesła
- οι τέσσερις καρέκλες
- 644 krzesła
- οι εξακόσιες σαράντα τέσσερις καρέκλες
- 1.644 krzesła
- οι χίλιες εξακόσιες σαράντα τέσσερις καρέκλες
- 533.644 krzesła
- οι πεντακόσιες τριάντα τρεις χιλιάδες εξακόσιες σαράντα τέσσερις καρέκλες
- 964.533.644 krzesła
- τα εννιακόσια εξήντα τέσσερα εκατομμύρια πεντακόσιες τριάντα τρεις χιλιάδες εξακόσιες σαράντα τέσσερις καρέκλες
- 4 księgi
- τα τέσσερα βιβλία
- 644 księgi
- τα εξακόσια σαράντα τέσσερα βιβλία
- 1.644 księgi
- τα χίλια εξακόσια σαράντα τέσσερα βιβλία
- 533.644 księgi
- οι πεντακόσιες τριάντα τρεις χιλιάδες εξακόσια σαράντα τέσσερα βιβλία
- 964.533.644 księgi
- τα εννιακόσια εξήντα τέσσερα εκατομμύρια πεντακόσιες τριάντα τρεις χιλιάδες εξακόσια σαράντα τέσσερα βιβλία
Przy rachowaniu i w matematyce używamy form rodzaju
nijakiego.
Operacje arytmetyczne tłumaczymy następująco:
- 2 + 2 = 4
- δύο συν δύο ίσον (или κάνουν) τέσσερα
- 5 - 3 = 2
- πέντε μείον (или πλην) τρία ίσον δύο
τρία από πέντε ίσον δύο
- 7 χ 4 = 28
- επτά επί τέσσερα δίνουν είκοσι οκτώ или
επτά οι τέσσερες δίνουν είκοσι οκτώ
- 10 : 2 = 5
- δέκα διά δύο ίσον πέντε
Wyrażenia procentowe czytamy tak: 15% - δέκα τοις
εκατό. (τοις to celownik
przedimka określonego w katarewusie.)
Liczebniki porządkowe odmieniają się jak
przymiotniki na ος, η,
ο. Następująca tabela podaje formy rodzaju męskiego
liczebników porządkowych:
- Główny
- Porządkowy
Jednostki
- 1
- ένα
- πρώτος
- 2
- δύο
- δεύτερος
- 3
- τρία
- τρίτος
- 4
- τέσσερα
- τέταρτος
- 5
- πέντε
- πέμπτος
- 6
- έξι
- έκτος
- 7
- επτά/εφτά
- έβδομος
- 8
- οκτώ/οχτώ
- όγδοος
- 9
- εννέα/εννιά
- ένατος
Pierwszy dziesiątek
- 10
- δέκα
- δέκατος
- 11
- ένδεκα
- ενδέκατος
- 12
- δώδεκα
- δωδέκατος
- 13
- δεκατρία
- δέκατος τρίτος
- 14
- δεκατέσσερα
- δέκατος τέταρτος
Dziesiątki
- 20
- είκοσι
- εικοστός
- 30
- τριάντα
- τριακοστός
- 40
- σαράντα
- τετρακοστός, σαρακοστός
- 50
- πενήντα
- πεντηκοστός
- 60
- εξήντα
- εξηκοστός
- 70
- εβδομήντα
- εβδομηκοστός
- 80
- ογδόντα
- ογδοηκοστός
- 90
- ενενήντα
- εννενηκοστός
Setki
- 100
- εκατό
- εκατοστός
Przysłówki liczebnikowe odpowiadają na pytanie ile raz? W
języku nowogreckim przysłówki liczebnikowe utwarzają się omownie, z
pomocą rzeczownika φορά:
μια φορά jeden raz,
δύο φορές dwa razy, i tp.
Katarevusa, natomiast, posiada specialne formy przysłówków
liczebnikowych, utworzone z pomocą końcówki άκις.
- Przysłówek
- Znaczenie
1-10
- jeden raz
- dwa razy
- trzy razy
- cztery razy
- πεντάκις
- pięć raz
- εξάκις
- sześć raz
- επτάκις
- siedem raz
- οκτάκις
- osiem raz
- εννεάκις
- dziewięć raz
- δεκάκις
- dziesięć raz
11-19
- ενδεκάκις
- jedenaście raz
- δωδεκάκις
- dwanaście raz
- δεκατριάκις
- trzynaście raz
- δεκατετράκις
- czternaście raz
- δεκαπεντάκις
- piętnaście raz
- δεκαεξάκις
- szesnaście raz
- δεκαεπτάκις
- siedemnaście raz
- δεκαοκτάκις
- osiemnaście raz
- δεκαεννεάκις
- dziewiętnaście raz
20-90
- εικοσάκις
- dwadzieścia raz
- τριακοντάκις
- trzydzieści raz
- czterdzieści raz
- πεντηκοντάκις
- pięćdziesiąt raz
- εξηκοντάκις
- sześćdziesiąt raz
- εβδομηκονδάκις
- siedemdziesiąt raz
- osiemdziesiąt raz
- ενενηκοντάκις
- dziewięćdziesiąt raz
100-900
- εκατοκονδάκις
- sto raz
- dwieście raz
- trzysta raz
- czterysta raz
- πεντακοσιάκις
- pięćset raz
- εξακοσιάκις
- sześćset raz
- επτακοσιάκις
- siedemset raz
- οκτακοσιάκις
- osiemset raz
- εννεακοσιάκις
- dziewięćset raz
Ułamki utwarzają się zgodnie z następującą regułą: w liczniku
stawiamy liczebnik główny, a w mianowniku
(ο παρονομαστής) --- liczebnik porządkowy w
rodzaju nijakim (przy liczebniku domyśla się słowo
μέρος):
- 1/4
- ένα τέταρτο
- 3/4
- τρία τέταρτα
- 7/8
- επτά όγδοα
- 1/100
- ένα εκατοστό
- 1/1000
- ένα χιλιοστό